ในดีก็มีเสีย
- รายละเอียด
- หมวด: LanDharma
ในดีก็มีเสีย
คนเราทุกคนอยากได้แต่สิ่งที่ดี อยากให้ชีวิตของเรานี้มีแต่ความสมหวัง อยากให้ชีวิตดำเนินไปอย่างราบรื่นและเต็มเปี่ยมด้วยพลัง ไม่ต้องการพบเจอกับปัญหาหรืออุปสรรคอันใด
แต่หากเรามองชีวิตด้วยความใส่ใจและมองอย่างลึกซึ้ง เราก็จะมองเห็นความจริงข้อหนึ่ง ที่เราหลายคนมักนึกไม่ถึง คือการที่ชีวิตได้สอนสิ่งหนึ่งแก่เราว่า ในสิ่งดีๆทั้งหลายที่เราปรารถนาและได้มานั้น ก็มีข้อเสียอยู่ในตัวอย่างแยบยลเหมือนกัน
เกิดในครอบครัวที่อบอุ่นมีพ่อแม่ญาติพี่น้องพร้อมหน้าพร้อมตา แต่น้อยคนนักจะรู้ว่าหัวอกคนเป็นลูกกำพร้าที่เกิดมาไม่รู้ว่าพ่อหรือแม่ของตนเป็นใครนั้นเป็นอย่างไร เราก็จะเต็มไปด้วยความสงสัยว่าเหตุใดคนๆนี้จึงมีนิสัยชอบประชดประชันและมีความมั่นคงทางอารมณ์น้อยนัก เหตุใดจึงไม่ทำอะไรตรงกับใจ ทำไมเขาจึงชอบมีนิสัยขี้อิจฉาริษยาไม่น่าคบ เพราะเราไม่เคยประสบกับความรู้สึกว่าคนที่ขาดพ่อหรือขาดแม่นั้นมีปมด้อยอยู่ในใจเพียงใด ซึ่งเขาจะรู้สึกน้อยเนื้อต่ำใจในชีวิตตลอดเวลา หากเรารู้และเข้าใจ เราคงจะเกิดความรักความเมตตาและมอบความรู้สึกที่ดีงามให้แก่เขามากกว่านี้
ได้แต่งงานกับผู้ชายที่เป็นคนดี อยู่ในศีลในธรรมไม่ประพฤติตนให้เราต้องหนักใจ และเราก็ภูมิใจและนึกอวดใครๆว่าสามีของเราเป็นคนดี เราไม่ต้องอนาทรร้อนใจว่าสามีจะไปทำตนนอกลู่นอกทางให้ภรรยาทุกข์ตรมเหมือนครอบครัวบ้านอื่น แต่เราก็มักเผลอไปบังคับเคี่ยวเข็ญเขาให้อยู่แต่ในอำนาจของเรา เพราะเขามักให้อภัยและไม่ถือสาหาความ แล้วเขาก็มักอยู่แต่บ้านเพราะเป็นคนรักครอบครัว เราจึงมีอิทธิพลและมีอำนาจอย่างเต็มที่จนลืมตัวและเหลิงอำนาจ ขนาดเขาอยากเอาเงินให้พ่อแม่ของเขาหรือช่วยญาติพี่น้องเพื่อนฝูงก็ยังทำไม่ได้ เพราะเรากุมอำนาจการเงินในบ้านทุกอย่าง
ยี่สิบปีผ่านไปชีวิตที่เคยอยู่อย่างผาสุกก็ค่อยๆลดลงไป เพราะความรักความสดใสเริ่มหายใป มีแต่ความเย็นชาเข้ามาแทน สุดท้ายเราก็ต้องเสียน้ำตา เมื่อรู้ว่าที่เราคิดว่าเราควบคุมเขาให้อยู่ในอำนาจได้ตลอดมานั้น แท้จริงแล้วเราไม่ได้ใจของเขาเลย
เกิดมาท่ามกลางตระกูลที่ร่ำรวยและมีเกียรติ นับแต่รู้จักความตั้งแต่เด็กก็พบแต่คนพะเน้าพะนอเอาอกเอาใจ เมื่อเติบใหญ่ก็ได้เข้าเรียนในโรงเรียนฝรั่งที่มีชื่อเสียงโด่งดังพร้อมทั้งดูหมิ่นคนจนที่นุ่งผ้าขาดเรียนโรงเรียนวัด เพื่อนฝูงบริวารล้วนมีแต่คนผู้ดีมีตระกูล ชีวิตพบแต่ความอบอุ่นและได้รับแต่ความยกย่องให้เกียรติอยู่เสมอ เราจึงไม่เข้าใจชีวิตของผู้คนชั้นรากหญ้า ที่แต่ละวันต้องคอยลุ้นอย่างหวาดหวั่นใจตลอดเวลา ว่าเมื่อพ่อกับแม่กลับบ้านมา จะได้ข้าวสาร ปลาเค็มและน้ำปลา กลับมาหุงกินให้อิ่มท้องในเย็นวันนี้หรือไม่ เราจึงกลายเป็นคนแล้งน้ำใจต่อคนชั้นต่ำและคนยากไร้ และมักดูถูกดูแคลนว่าเป็นคนโง่ ไร้การศึกษา จึงไม่ยอมรับในความมีศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ที่ไม่น้อยไปกว่าเรา ชีวิตที่โรยด้วยกลีบกุหลาบของเรา จึงยากจะเข้าใจว่าชีวิตของคนที่เดินบนขวากหนาม ว่าช่างเต็มไปด้วยความยากลำบากและได้รับความบีบคั้นเพียงใด
เราเป็นคนเก่ง เชื่อมั่นตนเอง จะทำสิ่งใดก็ทำได้สำเร็จ แต่ท่ามกลางความเก่งกล้านั้น เรากลับโดดเดี่ยวเพราะมักพบแต่คนที่ไร้น้ำใจ ในยามคับขันกลับหาคนจริงใจและร่วมทุกข์ร่วมสุขแทบไม่ได้ เพราะคนทั่วไปแอบอิจฉาในความสำเร็จอยู่ในใจโดยเราไม่เคยคาดคิดมาก่อน เมื่อเกิดปัญหาหรือล้มลงเมื่อไหร่ เขาจึงสบายใจที่ได้เห็นเราอยู่ท่ามกลางความทุกข์และท่ามกลางปัญหาเพียงลำพัง
วิถีของคนเก่งกล้าสามารถจึงต้องดำรงจิตที่ยิ่งใหญ่ และรักษากำลังใจของตนเพื่อทำประโยชน์ในวงกว้างไว้อยู่เสมอ ต้องมีใจกว้างขวางดุจมหาสมุทร แม้จะมีอุปสรรคใดมาคอยฉุดหรือคอยกางกั้น จะต้องฝ่าฟันเพื่อเดินให้ถึงจุดหมายเพียงถ่ายเดียว
บุคคลใดที่มีจิตที่คิดเกื้อกูลมหาชน จะต้องมีความอดทนและกล้าที่จะยืนอย่างโดดเดี่ยวดุจขุนเขาที่ยืนหยัดตระหง่านฟ้า ท้าลมฝน แสงแดดกล้า และลมหนาวในแต่ฤดูกาล นั่นคือวิถีของผู้ยิ่งใหญ่ที่ประกอบด้วยคุณธรรมที่ไมิได้มุ่งหมายเพียงแค่ประโยชน์สุขของตัวเอง
ในท่ามกลางสิ่งเลวร้าย ก็มีสิ่งดีอยู่ในนั้น ในทางกลับกัน แม้จะมีดีแค่ไหน ก็ย่อมมีเสียอยู่ข้างในอีกเหมือนกัน
ต้องการชีวิตอิสระ ไม่ต้องการมีภาระทางครอบครัว ก็ต้องนอนหนาวคนเดียว มีปัญหารุมเร้าเข้ามาก็ต้องนอนคิดอยู่คนเดียว ไม่มีคู่ปรึกษาเป็นธรรมดา ต้องนอนเหว่ว้าตามวิสัยชอบชีวิตอิสระ
ส่วนบางคนทนอยู่คนเดียวไม่ไหวจึงคิดการใหญ่อยากก้าวหน้า อยากมีเพื่อนคู่คิดไว้คอยปรึกษา อยากให้มีใครสักคนเอาอกเอาใจ อยากมีคนนอนเป็นเพื่อนเพื่อให้คลายความเปล่าเปลี่ยวอุรา เวลาผ่านไปก็จะพบว่า แท้จริงแล้ว ที่เคยคิดว่าจะได้ความเข้าใจที่แสนอบอุ่น บางเดือนแทนที่จะอบอุ่น ชีวิตกลับเต็มไปด้วยความร้อนยิ่งกว่าตอนเดือนเมษายน เพราะทะเลาะกันต้องตามง้องอนกันตลอดทั้งเดือนไม่เป็นอันทำงานก็มี บางคู่นั้น บางคืนคุยกันปรึกษากันอยู่ดีๆ พูดผิดหูเพียงคำเดียว ก็ทะเลาะกันบ้านแทบแตก ต้องอับอายขายหน้าข้างบ้าน แทบไม่อยากโผล่ออกจากบ้านไปทำงานก็มี ชีวิตนี้มีดี ก็มีเสีย อย่างคำพระท่านว่าจริงๆหนอ
อยากโด่งดังมีชื่อเสียง อยากให้ใครๆรู้จัก ก็พยายามทำทุกวิถีทางที่จะเป็นจุดสนใจของใครต่อใคร วันเวลาผ่านไปก็ทำได้สำเร็จ คนที่เขารู้จักและหลั่งไหลเข้ามา ก็เอาปัญหาและความทุกข์ร้อนมาให้ ทั้งที่บางเรื่องนั้นไม่เกี่ยวกับตัวเราแม้แต่น้อย แต่เพราะมุ่งจะรักษาชื่อเสียงให้ดูดี ก็จึงทำทุกวิธีให้ผู้คนยอมรับว่าตนเป็นคนดีและมีเกียรติ บางครั้งกลับต้องยอมทำผิดศีลธรรมและมโนธรรมที่แท้จริงของตัวเองก็มี โดยมุ่งรักษาเกียรติรักษาศักดิ์ศรีของตน สุดท้ายชีวิตก็หาความสบายใจไม่ได้เพราะชื่อเสียงที่ตนพยายามแสวงหามานาน แม้ภายในใจจะร่ำร้องว่า เมื่อไหร่หนอจะได้กลับคืนไปสู่ชีวิตที่เรียบง่ายที่แสนสบายใจอย่างแต่ก่อนอีกครั้ง แต่ก็ยังทำไม่ได้เพราะเกียรติศักดิ์ศรีและชื่อเสียงนั้นคอยค้ำคอ
ชีวิตไม่ได้มอบด้านสว่างให้แก่เราด้านเดียว แต่พร้อมหยิบยื่นด้านมืดให้เราด้วยเสมอ แม้ว่าเราจะเต็มใจยื่นมือออกไปรับหรือไม่ก็ตาม ดังนั้น เราจึงไม่อาจเป็นบุรุษหรือสตรีจอมทระนงไปได้ตลอดเป็นแน่ เพราะสุดท้ายชีวิตจะสอนเราให้เราจำต้องละพยศ ยอมคารวะต่อความยิ่งยงและศักดิ์สิทธิ์ของชีวิตเสมอหน้ากันทุกคน
ไม่เลือกที่จะเอาแต่ชีวิตในด้านดี แต่จงพร้อมและยอมรับชีวิตในด้านเสีย ด้วยหัวใจที่อาจหาญไว้ด้วยเสมอ เพราะสัจธรรมของชีวิตได้พร่ำสอนเราตลอดมาว่า ในร้ายก็มีดี ในดีก็มีเสีย อยู่คู่กันเสมอมา
คุรุอตีศะ
๑๘ ธันวาคม ๒๕๕๖
