ดวงใจที่หนักแน่น
- รายละเอียด
- หมวด: LanDharma
ดวงใจที่หนักแน่น
การปะชุนหรือเย็บผ้าแต่ละผืนจะสำเร็จลงได้ ต้องใช้เข็มที่มีทั้งความแหลมคมและความแข็งแกร่ง คนเราจะประสบความสำเร็จในชีวิต นอกจากจะต้องมีปัญญาความเฉลียวฉลาด ยังต้องมีความอดทนหนักแน่นอยู่ในดวงใจประกอบด้วย
เข็มที่มีความแหลมคมแต่ไม่แข็งแรง เมื่อเย็บผ้าก็อาจหักลงกลางคัน คนที่เฉลียวฉลาดแต่ขาดความหนักแน่นอดทน ก็มักเป็นคนทำดีได้เพียงตอนต้น เมื่อพบกับอุปสรรคปัญหาในระหว่างทาง ก็จะหมดสิ้นความอดทน กลายเป็นเรือล่มเมื่อจอด เพราะขาดคุณสมบัติสำคัญที่เต่ามีเหนือกว่ากระต่ายในนิทานอีสป ก็คือความหนักแน่นอดทน อันเป็นสิ่งที่ต้องมีอยู่คู่กับอัจฉริยบุคคลทุกคนไม่ว่าเป็นยุคใดสมัยใด
คนทั่วไปมักมองคนที่ประสบความสำเร็จด้านต่างๆเพียงแง่มุมแคบๆแค่ว่าเขาเป็นคนมีความรู้ เป็นคนเก่งมีความสามารถ แต่มักลืมสิ่งหนึ่งที่สำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าความเก่งหรือความสามารถก็คือความอุตสาหะพากเพียรและความหนักแน่นอดทนตลอดมาของเขา
คนเรียนไม่เก่ง สติปัญญาไม่เท่าคนอื่น แต่ก็สร้างเนื้อสร้างตัวได้ มีความรักที่ประเสริฐได้ มีหรือความสำเร็จในชีวิตได้ ก็เพราะในช่วงใดช่วงหนึ่งของชีวิตบุคคลนั้น เขาเคยได้ฝึกความอดทนและทนต่อแรงกดดันของชีวิตมาอย่างสาหัสมากกว่าคนอื่นมาก่อน
การเสียสละบางสิ่งบางอย่างที่สละได้ยากและความอดทน จึงเกิดอานิสงส์ให้เขาได้พบชีวิตที่สูงส่งดีงามหรือพบกับชีวิตที่ประเสริฐสมดังตั้งใจ
ด้วยเหตุนี้นักปราชญ์หรือผู้รู้ทางจิตวิญญาณทั้งหลายท่านจึงไม่ค่อยสรรเสริญความเก่งหรือความฉลาด แต่มักสรรเสริญความอุตสาหะพากเพียรและความหนักแน่นมั่นคง ว่าเป็นหนึ่งเหนือสิ่งใด
คนเราในยุคสมัยนี้ ถูกสอนและถูกอบรมให้เป็นคนฉลาดและหาวิธีเอารัดเอาเปรียบผู้อื่นหรือหาวิธีทำนาบนหลังคนเป็นธรรมดามาตั้งแต่เป็นเด็กอนุบาลแล้ว จึงเป็นธรรมดาที่ผู้คนยุคนี้ร่างกายและสมองจะเติบโตขึ้นมาท่ามกลางหัวใจที่แคระแกร็นและไม่ไว้วางใจคนอื่น
เราไม่รู้จักความบริสุทธิ์ใจหรือความไร้เดียงสา แม้สัดส่วนสักเพียงครึ่งหนึ่งของการรู้จักพยายามเอาชนะคนอื่นหรือพยายามจะอยู่เหนือคนอื่นเรื่อยไป นี้คือคำตอบชีวิตอีกข้อหนึ่งว่าเหตุใดหัวใจของคนเราสมัยนี้จึงไม่เคยพบความสงบ ไม่เคยพบใครที่จริงใจหรือไม่พบความรักที่แท้จริง
หากพูดแบบศาสตร์สมัยใหม่ก็ต้องพูดว่า “จักรวาลนี้ ดวงจิตของเรานี้เองเป็นผู้สร้างขึ้น” จิตดวงนี้เองคือพระเจ้าที่เนรมิตสิ่งทั้งดีและร้ายให้เราเองได้เสวยผลไปต่างๆ จิตดวงนี้คือพรหมลิขิตที่ควบคุมบังคับชีวิตของเราให้ดำเนินไป แต่เมื่อกล่าวตามหลักของพระพุทธศาสนาแล้วไซร้ ท่านกล่าว “สรรพสิ่งย่อมเป็นไปตามกฎธรรมชาติหรือกฎแห่งกรรมที่ดวงจิตสร้างขึ้นมา”
อาจารย์บุญมา ศรีหมาด ผู้อ่านข่าวประจำสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยจนเป็นมาตรฐานติดหูคนไทยทั้งประเทศและมีชื่อเสียงยิ่งใหญ่มาจนทุกวันนี้ ก็มาจากเด็กบ้านนอกจังหวัดกระบี่ แต่มีใจรักและใฝ่ฝันอยากจะอ่านข่าวประจำสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยได้อย่างท่าน “ปรีชา ทรัพย์โสภา” อย่างท่าน “ประพันธ์ หิรัญพฤกษ์” หรือ “อย่างท่าน “อดุลย์เดช สุจริตกุล”
อาศัยความพากเพียรและอดทนอย่างเยี่ยมยอดในการฟันฝ่าอุปสรรค ที่บางวันท้อแท้ถึงขั้นจะเลิกการเป็นผู้อ่านข่าวเพราะอ่านอย่างไรเสียงก็เพี้ยนไม่อาจชนะใจคนฝึกสอนและกรรมการสักที แต่เพราะความอุตสาหะและความหนักแน่นอดทนที่ฝันฝ่ามาได้ด้วยน้ำตา จึงได้มีวันนี้ ชื่อ “บุญมา ศรีหมาด” จึงเป็นผู้อ่านข่าวประจำสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย ที่มีผู้คนชื่นชม เคารพนับถือ และเลื่องลือยืนยงจนถึงปัจจุบัน
คนที่ได้พบกับความรักที่งดงามทุกคน ล้วนได้ผ่านความหนักแน่นอดทนมาแล้วทั้งสิ้น ยิ่งชีวิตคู่ชีวิตครอบครัวที่อยู่ด้วยกันนานเพียงใด ยิ่งต้องหนักแน่นอดทนยิ่งกว่า
คนที่ประสบความสำเร็จในสิ่งใด บางครั้งความเก่งอาจไม่ได้ใช้เท่ากับความหนักแน่นอดทนของเขาที่มี นิทานอีสปเรื่องกระต่ายกับเต่า ก็เพื่อสอนใจคนเรานี้ว่า “ไม่มีอะไรยิ่งใหญ่เท่ากับความพากเพียรอุตสาหะมานะและความหนักแน่นอดทน”
ในยามที่คนเราประสบปัญหาหรือมรสุมในชีวิต บางครั้งความเฉลียวฉลาดที่เคยมีก็หายไป คิดอะไรไม่ออก สิ่งที่จะประคองชีวิตและหัวใจดวงนี้ไว้ก็คือขันติความอดทนและความมั่นคงแห่งดวงจิต สิ่งนี้จะเป็นโอสถทิพย์ในการเยียวยาและป้องกันโรคภัยอันตรายต่างๆ ความอดทนนั้นเองคือเทพเจ้าของเรา
เราต้องเป็นเข็มที่แหลมและแข็งแรงด้วยในการฟันฝ่าหรือยืนหยัดสู้กับชีวิต บางครั้งปลายเข็มทื่อไม่แหลมคม แต่ลำตัวเข็มมีความแกร่งและแข็งแรงไม่เปราะง่าย ก็อาจใช้กำลังที่หนักแน่นดันปลายเข็มที่ทื่อๆลงไป ก็สามารถเย็บผ้าได้ตลอดผืนตามต้องการ
คนเก่งมีความสามารถจำนวนมากในโลกนี้ที่ไปไม่ถึงฝั่งแห่งความสำเร็จ ปัจจัยสำคัญไม่ใช่เรื่องเงินหรือโอกาส แต่คือขาดความหนักแน่นอดทนอย่างเพียงพอเมื่อเผชิญกับมรสุมและวิกฤติต่างๆ คนที่ใช้แต่ความฉลาดหรือชอบเอาชนะคนอื่นเมื่อเจอกับวิกฤติของชีวิตมักกลายเป็นคนโลเลและลังเล ต้องเพิ่มความบริสุทธิ์ใจ ความจริงใจและความซื่อตรงลงไป ก็จะผ่านมรสุมของชีวิตไปได้ เพราะมีกุศลช่วยคุ้มครอง
คนที่มีดวงใจหนักแน่นมั่นคง จะไม่หวั่นไหวต่อโลกธรรม ๘ ไม่หวั่นไหวต่อการให้ร้ายป้ายสีหรือคำครหานินทา ไม่ถือสาคนพาล ยึดเอาคติ “แพ้เป็นพระ ชนะเป็นมาร” แล้วรักษาจิตให้อยู่กับกุศล นั่นย่อมคือวิถีของผู้เป็นบัณฑิตหรือคนจริงที่หาได้ยากยิ่งในโลก
คนที่ประสบความสำเร็จในชีวิตทางโลกทุกคน ล้วนต้องเป็นเข็มที่มีทั้งความแหลมคมและความแข็งแกร่งพร้อมทั้งสองอย่าง ต้องมีทั้งความฉลาดและมีความหนักแน่นอดทนประกอบในดวงจิตด้วย
แม้ผู้ที่มุ่งมั่นฝึกอบรมจิตหรือมีชีวิตเป็นนักปฏิบัติธรรม ก็ต้องมีทั้งปัญญาที่เป็นโยนิโสมนสิการพร้อมทั้งมีสมาธิตั้งมั่นพร้อมด้วยขันติบารมี (โย-นิ-โส-มะ-นะ-สิ-กาน แปลว่า กระทำไว้ในใจโดยแยบคาย)
ดวงใจที่มั่นคงนี้ คือหัวใจที่ไหวหวั่นต่อคลื่นของโลกธรรม ไม่ว่าคำยกย่องสรรเสริญหรือคำนินทาว่าร้าย ผู้ใดอดทนและหนักแน่นมั่นคงต่อโลกธรรมได้ พระพุทธองค์ทรงสรรเสริญผู้นั้นว่าคือ “บัณฑิต”
คุรุอตีศะ
๒๘ กันยายน ๒๕๕๙
